การวิเคราะห์วรรณกรรมลำเรื่องต่อกลอนทำนองขอนแก่น : กรณีศึกษา หมอลำอร่าม มุงคำภา
The Study and Analysis of the Lyric from the Dramatic Mawlam Performance in Khon Kaen Style

: As Performed by Mr. Aram Moongkhampa

 บุญจันทร์  เพชรเมืองเลย¹ , รองศาสตราจารย์สำเร็จ  คำโมง²

Boonjan  Petcharamaungloei¹, Samret Commong²

ศูนย์ศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

Boonjan.jom@neu.ac.th

 

           

             บทคัดย่อ

            บทความเรื่องนี้มีความมุ่งหมาย เพื่อศึกษาชีวประวัติของหมอลำอร่าม มุงคำภา และวิเคราะห์วรรณกรรมลำเรื่องต่อกลอนทำนองขอนแก่น ใช้วิธีวิจัยเชิงคุณภาพ ศึกษาข้อมูลโดยวิธีการสัมภาษณ์เชิงลึก และนำเสนอข้อมูลโดยการพรรณนาวิเคราะห์

              พบว่า

            ภูมิหลังของหมอลำอร่ามไม่ได้เกิดมาในครอบครัวที่เป็นหมอลำ แต่ด้วยฐานะที่ลำบากจึงทำให้หมอลำอร่าม มุงคำภา ได้เรียนรู้หมอลำจนประสบผลสำเร็จและมีความเชี่ยวชาญ ซึ่งเป็นเวลากว่า 47 ปีแล้ว ที่หมอลำอร่ามเป็นศิลปินหมอลำเรื่องต่อกลอนทำนองขอนแก่น  โดยเป็นทั้งผู้แสดงและผู้กำกับการแสดง จนกระทั้งปี พ.ศ. 2548 หมอลำอร่ามได้รับยกย่องให้เป็นศิลปินร่วมสมัยจังหวัดขอนแก่น ทำให้เกิดความภาคภูมิใจต่อวงตระกูลเรื่อยมา

            จากวรรณกรรมลำเรื่องต่อกลอนทำนองขอนแก่น เรื่องปริญญาไม่เลือกงาน ของหมอลำอร่าม มุงคำภา ทำให้ค้นพบว่า แก่นเรื่องเน้นการสร้างความดี ส่วนโครงเรื่องมีเรื่องเดียวโดยเข้าใจง่ายไม่ซับซ้อน ตัวละครมีนิสัย 2 ลักษณะ คือ ฝ่ายดี และฝ่ายไม่ดี ซึ่งตัวละครฝ่ายดีจะมีความกตัญญูต่อผู้มีบุญคุณ ส่วนตัวละครฝ่ายไม่ดีมีนิสัยขี้เกียจ และเลือกงาน ส่วนฉากจะแสดงถึงวิถีชีวิตชนบทกับเมืองหลวงในปัจจุบัน และฉากที่เป็นนามธรรมนั้นจะพรรณนาเกี่ยวกับจารีตประเพณีของอีสาน

คำสำคัญ: อร่าม มุงคำภา, ลำเรื่องต่อกลอนทำนองขอนแก่น, วรรณกรรม       

 

Abstract

                This article is to inform the biography of  Mr. Aram Moongkhampa, the distinguished mawlam singers in Khon Kaen style and the lyric analysis after the studying as follows:

     Mr. Aram Moongkhampa was born in the hard to do family so that he gradually learn how to sing and perform the dramatic mawlam performance in order to earn living beside farming. He has worked as the lead actor, the director, the lyric composer, the playwright, the choreographer, the organizer, even the owner of the mawlam band for more than 47 years up to the present time. The performance of his has been popular and outstanding to the audience for long years, till he has received many honored awards to reinforce his pride.

        “The Graduate Who Never Deny Job” is the play script of Khon Kaen styled mawlam drama written by Mr. Aram Moongkhampa. The story within told about 2 contrary roles, one is good and another is bad even both are the graduates. The good one never denies jobs even the tiring and low paid. He is the grateful who heartily repays the done favour. But the bad one denies almost every job because of being lazy and waiting for high paid jobs. He is an ungrateful person too. When performing, Mr. Aram Moongkhampa present the Thai Noortheast cultural dance and music with beautiful costumes too.

Keywords:    Aram Moong khampa, Dramatic mawlam performance in Khon Kaen styles, lyric.